Plan kont
Ten artykuł ma zastosowanie do wszystkich form ksiąg - zwróć uwagę na niewielkie różnice dotyczące poszczególnych form.
Domyślny plan kont
Podczas tworzenia roku roku obrotowego można użyć domyślnego planu kont/kolumn (odpowiedniego dla wybranej formy ksiąg)
Lista kont
Podgląd istniejącego Planu kont jak i jego edycja możliwa jest w module KSIĘGOWOŚĆ w sekcji PLAN KONT.
Z tego poziomu możemy dodawać, poprawiać, usuwać konta. Możemy również wydrukować lub wyeksportować listę konta, a nawet przeglądać zapisy dokonane na danym koncie.
Ważne: Edytując plan kont trzeba pamiętać o zasadach opisanych w Modyfikacja planu kont na przełomie roku obrotowego
Zobacz także Podgląd Zapisów Księgowych Struktura planu kont
Tworzenie konta księgowego
Dodawanie konta uruchamiamy przyciskiem DODAJ w górnym menu lub na popupie pod prawym klawiszem myszki.
Symbol
- w zależności od rodzaju ksiąg (Księga handlowa, Książka przychodów i rozchodów, Ewidencja przychodów (ryczałt) Uproszczona ewidencja przychodów i rozchodów) symbol konta można określać indywidualnie od konta syntetycznego np. 200 potem 200-01 ,lub od kolumny 7,10,13, lub od stawi procentowej 9,12 itd.
Nazwa
- dodawanego / poprawionego konta księgowego.
Typy Kont
Typy stosowane w księdze handlowej
- Zwykłe - konto nie bierze udziału w wyliczaniu podatków, transakcję nie są widoczne w rozrachunkach, ale może zostać użyte w do wyliczania bilansu lub rachunku zysków i strat.
- Bilansowe Aktywne - konta służące do ewidencji składników aktywów. Na kontach aktywnych po stronie Winien księguje się stan początkowy aktywów oraz zwiększenie stanu aktywów, po stronie Ma księguje się zmniejszenie stanu aktywów.
- Bilansowe Pasywne - konta służące do ewidencji składników pasywów. Na kontach pasywnych po stronie Ma księguje się stan początkowy pasywów oraz zwiększenie stanu pasywów, po stronie Winien księguje się zmniejszenie stanu pasywów.
- Rozrachunkowe-Należności - działają tak samo jak konta aktywne. Z tą różnicą, że program automatycznie tworzy rozrachunki dla konta.
- Rozrachunkowe-Zobowiązania - działają tak samo jak konta pasywne. Z tą różnicą, że program automatycznie tworzy rozrachunki dla konta.
- Wynikowe - konta służące do ewidencji operacji gospodarczych kształtujących proces powstawania wyniku finansowego. Na kontach wynikowych koszty księguje się po stronie Winien, a przychody po stronie Ma.
Ustawienie typu konta jako WYNIKOWE wskazane jest dla kont zespołów 4,5 i 7.
Po wyborze typu konta WYNIKOWE, użytkownik musi jeszcze podjąć decyzję odnośnie wpływu zapisów na tym koncie na podatek.
Możemy wybrać następujące opcje:
- Pomijaj - zapisy z konta o typie wynikowe nie będą brane pod uwagę przy wyliczaniu podatku,
- Przychody zwolnione - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania,
- Przychód podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły przychód podatkowy,
- Koszt podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły koszt podatkowy,
- Koszty NKUP - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania.
Ważne: Należy pamiętać, że wybór typu podatkowego dla danego konta wynikowego jego wpływu na podatek jest istotny tylko na kontach ostatniego poziomu
- Pozabilansowe szczególny rodzaj kont na którym zapisywane są operacje niebędące zdarzeniami gospodarczymi. Konta pozabilansowe należy tworzyć w zespole 9.
Jeżeli konto pozabilansowe zostanie założone w zespole innym niż 9, to wtedy program traktuje je jak zwykłe konta.
UWAGA !!!!!
Konta pozabilansowe proszę zakładać jako konta o symbolu początkowym 999. Pozwoli to w przyszłości na łatwiejsze ich pomijanie tam gdzie okażą się one Nam zbędne czyli np. w ZESTAWIENIU OBROTÓW I SALD i ANALITYCE.
Ponadto WSZYSTKIE ZAPISY NA KONTACH POZABILANSOWYCH MUSZĄ SIĘ BILANSOWAĆ , więc najlepiej utworzyć konto techniczne o numerze np. 999-999, które będzie służyło do bilansowania zapisów na kontach pozabilansowych.
Zakładając w programie konto w planie kont mamy również możliwość nie nadawania mu żadnego typu. W tym celu należy użyć w typie konta opcji BRAK. Jest to opcja przydatna podczas zakładania wszelkich kont służących jedynie użytkownikowi jako konta pomocnicze.
Typy stosowane w Księdze przychodów i rozchodów (KPiR)
Typy kont dostępne w programie przy tworzeniu lub edycji kont dla Księgi Podatkowej.
- 7 kolumna KPiR - Wartość sprzedanych towarów i usług (Przychody)
- 8 kolumna KPiR - Pozostałe przychody
- 10 kolumna KPiR - Zakup towarów handlowych i materiałów wg. cen zakupu (Zakup towarów)
- 11 kolumna KPiR - Koszty uboczne zakupu towarów
- 12 kolumna KPiR - Wynagrodzenia w gotówce i naturze
- 13 kolumna KPiR - Pozostałe wydatki (Pozostałe Koszty)
- 15 kolumna KPiR - Dodatkowe informacje (Własne notatki)
- 16 kolumna KPiR - Koszty badawczo rozwojowe
- 17 kolumna KPiR - Uwagi
- Kontrahent - Kontrola zapłat - typ konta wykorzystywany podczas tworzenia kont dostawców i odbiorców niezbędnych do rejestrowania wpłat i wypłat w księdze przychodów.
Typy stosowane w ewidencji przychodów (Ryczałt)
Prowadząc Ewidencję Przychodów (Ryczałt) warto zwrócić uwagę na to, czy wszystkie konta w planie kont posiadają odpowiednie typy.
Typy które można nadać poszczególnym kontom księgowym w Ewidencji Przychodów przedstawione zostały poniżej:
I tak jeżeli dla konta zostanie nadany jeden z typów:
- Stawka 3%, Stawka 5,5%, Stawka 8,5%, Stawka 10%, Stawka 17%, Stawka 20% - to zapisy z kont oznaczonych tymi typami trafią do odpowiednich kolumn Ewidencji Przychodów,
Dla kont o tym typie niezbędne jest ponadto wybranie wpływu na podatek, co umożliwi prawidłowe wyliczenie wysokości podatku:
Natomiast typ:
- Kontrahent - Kontrola zapłat, to typ konta wykorzystywany podczas tworzenia kont dostawców i odbiorców niezbędnych do rejestrowania wpłat i wypłat dla prowadzących Ryczałt.
Typy stosowane w uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów
Prowadząc Uproszczoną Ewidencję Przychodów i Kosztów warto zastanowić się jakie wydatki będą w niej ewidencjonowane. W razie potrzeby program umożliwia założenie odpowiednich kont w planie kont , oraz usunięcie tych które okażą się zbędne.
Warto również zwrócić uwagę na to, czy wszystkie konta w planie kont posiadają odpowiednie typy. Poniżej zamieszczamy informację do której pozycji zestawień wczytywane są wartości (zapisy) z kont oznaczonych danym typem.
I tak zapisy księgowe znajdujące się na kontach oznaczonych typem:
- Przychody z dz. nieodpł. poż. publ. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. nieodpł. poż. publ. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. nieodpł. poż. publ. 17.1.47 – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2c zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. nieodpł. – opodatkowane – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Przychody z dz. odpł. poż. publ. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. odpł. poż. publ. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. odpł. poż. publ. 17.1.47 – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2c zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. odpł. – opodatkowane – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Pozostałe przychody 17.1.4 – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Pozostałe przychody 17.1.40 – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Pozostałe przychody 17.1.47 – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2c zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Pozostałe przychody opodatkowane – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Koszty uzyskania przychodów zw. z art. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 11 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 3a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Koszty uzyskania przychodów zw. z .art. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 11 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 3b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Koszty uzyskania przychodów opodatkowanych – wchodzą do pozycji 11 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Koszty niestanowiące kosztów uzysk. przych. – wchodzą do pozycji 12 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Wydatki z dochodu roku bieżącego dot. art. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 6a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Wydatki z dochodu roku bieżącego dot. art. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 6b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Wydatki z lat ubiegłych dot. art. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 8a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Wydatki z lat ubiegłych dot. art. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 8b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Dochód wolny od podatku z lat ubiegłych – wchodzi do pozycji 7 zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
Wpływ na podatek
- W Księdze przychodów i rozchodów oraz Ryczałcie wybrana kolumna i stawka zawsze mają wpływ na podatek. Wyjątkiem są konta kontrola kontrahenta.
- W Księdze Handlowej aby wpłynąć na podatek musimy wybrać konto wynikowe wtedy możemy wybrać następujące opcje:
- Pomijaj - zapisy z konta o typie wynikowe nie będą brane pod uwagę przy wyliczaniu podatku,
- Przychody zwolnione - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania,
- Przychód podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły przychód podatkowy,
- Koszt podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły koszt podatkowy,
- Koszty NKUP - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania.
Widoczność w roku
W przypadku gdy w programie zdefiniowany jest więcej niż jeden okres rozliczeniowy. Możemy zaznaczyć okresy w których dane konto będzie widoczne.
Opcja ta widoczna jest w oknie edycji konta. Funkcja ta sporo ułatwia np. uzupełnianie zaległości z lat poprzednich, a konto w tamtych latach nie funkcjonowało w programie.
Dzięki takiej operacji nie ma potrzeby tworzenia konta osobno dla każdego okresu rozliczeniowego. Wystarczy zaznaczyć wybrane okresy i zatwierdzić swój wybór przyciskiem ZAPISZ.
UWAGA !!!
Program nie zezwoli na odznaczenie konta w przypadku, gdy na koncie w wybranym okresie rozliczeniowym zarejestrowane są zapisy.
Zobacz także Zarządzanie planem kont Konta syntetyczne Konta analityczne
Poprawianie istniejących kont w trakcie roku obrotowego
Ważne: jeśli Twój plan kont jest wieloletni - w takim przypadku modyfikacje dotyczą wszystkich lat obrotowych w których występuje dane kont.
Prawie dowolnie możesz poprawiać konta, na których nie ma zapisów.
W przypadku gdy na danym koncie istnieją zapisy, należy pamiętać o kilku głównych zasadach.
Nie można zmienić konta analitycznego posiadającego już zapisy w konto syntetyczne i odwrotnie.
Np. jeśli istnieje konto 100 na którym są już księgowania i chcesz do niego dodać analitykę: 100-01 - program na to nie pozwoli.
Oczekiwany rezultat można jednak uzyskać inaczej:
Np. Jeśli zapisy na koncie 100 istnieją zapisy dotyczące kasy numer "01" ale zapisy te nie zostały jeszcze ostatecznie zaksięgowane - administrator programu może wykonać następujące czynności:
- . zmienić konto o symbolu "100" na np. "100A",
- . dodać nowe konto o symbolu "100"
- . zmienić konto o symbolu "100A" na "100-01"
wtedy program rozpozna je jako analitykę do konta 100 i zachowa na nim istniejące zapisy, aktualizując symbol konta we wszystkich dekretach ze 100 na 100-01.
Uwaga - dokonując modyfikacji planu kont należy pamiętać o dokonaniu stosownych zmian w polityce rachunkowości.
Modyfikacja planu kont na przełomie roku obrotowego
Ważne: temat dotyczy sytuacji, kiedy kontynuujesz plan kont z roku poprzedniego a chcesz np. rozszerzyć konto 100 o analitykę.
Załóżmy, że w roku 2022 wystarczające było ewidencjonowanie obrotów kasy na koncie "100" jednak od roku 2023 podmiot chce prowadzić wiele kas na kontach "100-01", "100-02" itd.
W takim przypadku przed rozpoczęciem księgowań należy poprawić plan kont w ten sposób, że:
- . Edytujemy konto "100" i wyłączamy jego widoczność w roku 2023 - po zapisaniu konto zniknie z listy kont - to oczekiwany rezultat.
- . Dodajemy nowe konto "100" - i zaznaczamy jego widoczność tylko w roku 2023 - po zapisaniu na liście kont pojawi się to "nowe" konto "100"
- . Dodajemy potrzebne konta analityczne, np: 100-01, 100-02 itd.
Ważne: Dla roku 2022 - w programie pozostanie aktywne "stare" konto 100 a w roku 2023 - aktywne będzie "nowe" konto 100 wraz z analitykami.
Import Planu Kont
Zobacz temat: Import danych
Konta pozabilansowe
Podczas zakładania kont o charakterze pozabilansowym należy pamiętać aby:
- Konta pozabilansowe należy zakładać jako konta o symbolu początkowym "999".
Pozwoli to Państwu w przyszłości na łatwiejsze ich pomijanie tam, gdzie okażą się one zbędne, czyli na przykład w zestawieniu obrotów i sald i w analityce, - Zapisy na kontach pozabilansowych w naszym systemie również muszą się bilansować.
Aby to osiągnąć - należy utworzyć konto techniczne o numerze na przykład 999-999, które będzie służyło do bilansowania zapisów na pozostałych kontach pozabilansowych.
Pytanie użytkownika
Dlaczego nie mogę dodać konta analitycznego do syntetyki mimo, że w danym roku obrotowym nie mam na nim zapisów księgowych?
Ponieważ przed dodaniem konta analitycznego program bada czy na odpowiadającym mu koncie syntetycznym występują jakieś zapisy w KTÓRYMKOLWIEK z założonych okresów obrotowych.
Jak w takim razie zmodyfikować plan kont w takiej sytuacji?