Plan kont
Ten artykuł ma zastosowanie do wszystkich form ksiąg - zwróć uwagę na niewielkie różnice dotyczące poszczególnych form.
Domyślny plan kont
Podczas tworzenia roku roku obrotowego można użyć domyślnego planu kont/kolumn (odpowiedniego dla wybranej formy ksiąg)
Lista kont
Podgląd istniejącego Planu kont jak i jego edycja możliwa jest w zakładce Plan Kont.
Z tego poziomu możemy dodawać, poprawiać, usuwać konta. Możemy również wydrukować lub wyeksportować listę konta, a nawet przeglądać zapisy dokonane na danym koncie.
Ważne: Edytując plan kont trzeba pamiętać o zasadach opisanych w Plan kont#Modyfikacja_planu_kont_na_przełomie_roku_obrotowego
Zobacz także Podgląd Zapisów Księgowych Struktura planu kont
Tworzenie konta księgowego
Dodawanie konta uruchamiamy przyciskiem DODAJ w górnym menu lub na popupie pod prawym klawiszem myszki.
Symbol
- w zależności od rodzaju ksiąg (Księga handlowa, Książka przychodów i rozchodów, Ewidencja przychodów (ryczałt) Uproszczona ewidencja przychodów i rozchodów) symbol konta można określać indywidualnie od konta syntetycznego np. 200 potem 200-01 ,lub od kolumny 7,10,13, lub od stawi procentowej 9,12 itd.
Nazwa
- dodawanego / poprawionego konta księgowego.
Typy Kont
Typy stosowane w księdze handlowej
- Zwykłe - konto nie bierze udziału w wyliczaniu podatków, transakcję nie są widoczne w rozrachunkach, ale może zostać użyte w do wyliczania bilansu lub rachunku zysków i strat.
- Bilansowe Aktywne - konta służące do ewidencji składników aktywów. Na kontach aktywnych po stronie Winien księguje się stan początkowy aktywów oraz zwiększenie stanu aktywów, po stronie Ma księguje się zmniejszenie stanu aktywów.
- Bilansowe Pasywne - konta służące do ewidencji składników pasywów. Na kontach pasywnych po stronie Ma księguje się stan początkowy pasywów oraz zwiększenie stanu pasywów, po stronie Winien księguje się zmniejszenie stanu pasywów.
- Rozrachunkowe-Należności - działają tak samo jak konta aktywne. Z tą różnicą, że program automatycznie tworzy rozrachunki dla konta.
- Rozrachunkowe-Zobowiązania - działają tak samo jak konta pasywne. Z tą różnicą, że program automatycznie tworzy rozrachunki dla konta.
- Wynikowe - konta służące do ewidencji operacji gospodarczych kształtujących proces powstawania wyniku finansowego. Na kontach wynikowych koszty księguje się po stronie Winien, a przychody po stronie Ma.
Ustawienie typu konta jako WYNIKOWE wskazane jest dla kont zespołów 4,5 i 7.
Po wyborze typu konta WYNIKOWE, użytkownik musi jeszcze podjąć decyzję odnośnie wpływu zapisów na tym koncie na podatek.
Możemy wybrać następujące opcje:
- Pomijaj - zapisy z konta o typie wynikowe nie będą brane pod uwagę przy wyliczaniu podatku,
- Przychody zwolnione - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania,
- Przychód podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły przychód podatkowy,
- Koszt podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły koszt podatkowy,
- Koszty NKUP - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania.
UWAGA !!!
Należy pamiętać, że wybór dla konta wynikowego jego wpływu na podatek jest istotny tylko na kontach ostatniego poziomu !!! Program wczytuje dane z ostatniego poziomu analityki !!!
- Pozabilansowe szczególny rodzaj kont na którym zapisywane są operacje niebędące zdarzeniami gospodarczymi. Konta pozabilansowe należy tworzyć w zespole 9.
Jeżeli konto pozabilansowe zostanie założone w zespole innym niż 9, to wtedy program traktuje je jak zwykłe konta.
UWAGA !!!!!
Konta pozabilansowe proszę zakładać jako konta o symbolu początkowym 999. Pozwoli to w przyszłości na łatwiejsze ich pomijanie tam gdzie okażą się one Nam zbędne czyli np. w ZESTAWIENIU OBROTÓW I SALD i ANALITYCE.
Ponadto WSZYSTKIE ZAPISY NA KONTACH POZABILANSOWYCH MUSZĄ SIĘ BILANSOWAĆ , więc najlepiej utworzyć konto techniczne o numerze np. 999-999, które będzie służyło do bilansowania zapisów na kontach pozabilansowych.
Zakładając w programie konto w planie kont mamy również możliwość nie nadawania mu żadnego typu. W tym celu należy użyć w typie konta opcji BRAK. Jest to opcja przydatna podczas zakładania wszelkich kont służących jedynie użytkownikowi jako konta pomocnicze.
Typy stosowane w Księdze przychodów i rozchodów (KPiR)
Typy kont dostępne w programie przy tworzeniu lub edycji kont dla Księgi Podatkowej.
- 7 kolumna KPiR - Wartość sprzedanych towarów i usług (Przychody)
- 8 kolumna KPiR - Pozostałe przychody
- 10 kolumna KPiR - Zakup towarów handlowych i materiałów wg. cen zakupu (Zakup towarów)
- 11 kolumna KPiR - Koszty uboczne zakupu towarów
- 12 kolumna KPiR - Wynagrodzenia w gotówce i naturze
- 13 kolumna KPiR - Pozostałe wydatki (Pozostałe Koszty)
- 15 kolumna KPiR - Dodatkowe informacje (Własne notatki)
- 16 kolumna KPiR - Koszty badawczo rozwojowe
- 17 kolumna KPiR - Uwagi
- Kontrahent - Kontrola zapłat - typ konta wykorzystywany podczas tworzenia kont dostawców i odbiorców niezbędnych do rejestrowania wpłat i wypłat w księdze przychodów.
Typy stosowane w ewidencji przychodów (Ryczałt)
Prowadząc Ewidencję Przychodów (Ryczałt) warto zwrócić uwagę na to, czy wszystkie konta w planie kont posiadają odpowiednie typy.
Typy które można nadać poszczególnym kontom księgowym w Ewidencji Przychodów przedstawione zostały poniżej:
I tak jeżeli dla konta zostanie nadany jeden z typów:
- Stawka 3%, Stawka 5,5%, Stawka 8,5%, Stawka 10%, Stawka 17%, Stawka 20% - to zapisy z kont oznaczonych tymi typami trafią do odpowiednich kolumn Ewidencji Przychodów,
Dla kont o tym typie niezbędne jest ponadto wybranie wpływu na podatek, co umożliwi prawidłowe wyliczenie wysokości podatku:
Natomiast typ:
- Kontrahent - Kontrola zapłat, to typ konta wykorzystywany podczas tworzenia kont dostawców i odbiorców niezbędnych do rejestrowania wpłat i wypłat dla prowadzących Ryczałt.
Typy stosowane w uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów
Prowadząc Uproszczoną Ewidencję Przychodów i Kosztów warto zastanowić się jakie wydatki będą w niej ewidencjonowane. W razie potrzeby program umożliwia założenie odpowiednich kont w planie kont , oraz usunięcie tych które okażą się zbędne.
Warto również zwrócić uwagę na to, czy wszystkie konta w planie kont posiadają odpowiednie typy. Poniżej zamieszczamy informację do której pozycji zestawień wczytywane są wartości (zapisy) z kont oznaczonych danym typem.
I tak zapisy księgowe znajdujące się na kontach oznaczonych typem:
- Przychody z dz. nieodpł. poż. publ. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. nieodpł. poż. publ. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. nieodpł. poż. publ. 17.1.47 – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2c zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. nieodpł. – opodatkowane – wchodzą do pozycji 7 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Przychody z dz. odpł. poż. publ. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. odpł. poż. publ. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. odpł. poż. publ. 17.1.47 – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2c zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Przychody z dz. odpł. – opodatkowane – wchodzą do pozycji 8 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Pozostałe przychody 17.1.4 – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Pozostałe przychody 17.1.40 – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Pozostałe przychody 17.1.47 – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 2c zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Pozostałe przychody opodatkowane – wchodzą do pozycji 9 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Koszty uzyskania przychodów zw. z art. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 11 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 3a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Koszty uzyskania przychodów zw. z .art. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 11 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie oraz do pozycji 3b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Koszty uzyskania przychodów opodatkowanych – wchodzą do pozycji 11 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Koszty niestanowiące kosztów uzysk. przych. – wchodzą do pozycji 12 zestawienia przychodów i kosztów – każdy dokument oddzielnie,
- Wydatki z dochodu roku bieżącego dot. art. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 6a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Wydatki z dochodu roku bieżącego dot. art. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 6b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Wydatki z lat ubiegłych dot. art. 17.1.4 – wchodzą do pozycji 8a zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Wydatki z lat ubiegłych dot. art. 17.1.40 – wchodzą do pozycji 8b zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
- Dochód wolny od podatku z lat ubiegłych – wchodzi do pozycji 7 zestawienia przepływów finansowych – sumy miesięczne,
Wpływ na podatek
- W Księdze przychodów i rozchodów oraz Ryczałcie wybrana kolumna i stawka zawsze mają wpływ na podatek. Wyjątkiem są konta kontrola kontrahenta.
- W Księdze Handlowej aby wpłynąć na podatek musimy wybrać konto wynikowe wtedy możemy wybrać następujące opcje:
- Pomijaj - zapisy z konta o typie wynikowe nie będą brane pod uwagę przy wyliczaniu podatku,
- Przychody zwolnione - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania,
- Przychód podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły przychód podatkowy,
- Koszt podatkowy - zapisy z konta o typie wynikowe będą stanowiły koszt podatkowy,
- Koszty NKUP - nie wpływają na wyliczenia dotyczące podstawy do opodatkowania.
Widoczność w roku
W przypadku gdy w programie zdefiniowany jest więcej niż jeden okres rozliczeniowy. Możemy zaznaczyć okresy w których dane konto będzie widoczne.
Opcja ta widoczna jest w oknie edycji konta. Funkcja ta sporo ułatwia np. uzupełnianie zaległości z lat poprzednich, a konto w tamtych latach nie funkcjonowało w programie. Dzięki takiej operacji nie ma potrzeby tworzenia konta osobno dla każdego okresu rozliczeniowego. Wystarczy zaznaczyć wybrane okresy i zatwierdzić swój wybór przyciskiem ZAPISZ.
UWAGA !!!
Program nie zezwoli na odznaczenie konta w przypadku, gdy na koncie w wybranym okresie rozliczeniowym zarejestrowane są zapisy.
Zobacz także Zarządzanie planem kont Konta syntetyczne Konta analityczne
Poprawianie istniejących kont w trakcie roku obrotowego
Ważne: jeśli Twój plan kont jest wieloletni - w takim przypadku modyfikacje dotyczą wszystkich lat obrotowych w których występuje dane kont.
Prawie dowolnie możesz poprawiać konta, na których nie ma zapisów.
W przypadku gdy na danym koncie istnieją zapisy, należy pamiętać o kilku głównych zasadach. Nie można zmienić konta analitycznego posiadającego już zapisy w konto syntetyczne i odwrotnie. Np. jeśli istnieje konto 100 na którym są już księgowania i chcesz do niego dodać analitykę: 100-01 - program na to nie pozwoli. Oczekiwany rezultat można jednak uzyskać inaczej:
Np. Jeśli zapisy na koncie 100 istnieją zapisy dotyczące kasy numer "01" ale zapisy te nie zostały jeszcze ostatecznie zaksięgowane - administrator programu może wykonać następujące czynności:
- . zmienić konto o symbolu "100" na np. "100A",
- . dodać nowe konto o symbolu "100"
- . zmienić konto o symbolu "100A" na "100-01"
wtedy program rozpozna je jako analitykę do konta 100 i zachowa na nim istniejące zapisy, aktualizując symbol konta we wszystkich dekretach ze 100 na 100-01.
Uwaga - dokonując modyfikacji planu kont należy pamiętać o dokonaniu stosownych zmian w polityce rachunkowości.
Modyfikacja planu kont na przełomie roku obrotowego
Ważne: temat dotyczy sytuacji, kiedy kontynuujesz plan kont z roku poprzedniego a chcesz np. rozszerzyć konto 100 o analitykę.
Załóżmy, że w roku 2022 wystarczające było ewidencjonowanie obrotów kasy na koncie "100" jednak od roku 2023 podmiot chce prowadzić wiele kas na kontach "100-01", "100-02" itd. W takim przypadku przed rozpoczęciem księgowań należy poprawić plan kont w ten sposób, że:
- . Edytujemy konto "100" i wyłączamy jego widoczność w roku 2023 - po zapisaniu konto zniknie z listy kont - to oczekiwany rezultat.
- . Dodajemy nowe konto "100" - i zaznaczamy jego widoczność tylko w roku 2023 - po zapisaniu na liście kont pojawi się to "nowe" konto "100"
- . Dodajemy potrzebne konta analityczne, np: 100-01, 100-02 itd.
Ważne: Dla roku 2022 - w programie pozostanie aktywne "stare" konto 100 a w roku 2023 - aktywne będzie "nowe" konto 100 wraz z analitykami.
Import Planu Kont
Zobacz temat: Import danych
Konta pozabilansowe
Podczas zakładania kont o charakterze pozabilansowym należy pamiętać aby:
- Konta pozabilansowe należy zakładać jako konta o symbolu początkowym "999". Pozwoli to Państwu w przyszłości na łatwiejsze ich pomijanie tam, gdzie okażą się one zbędne, czyli na przykład w zestawieniu obrotów i sald i w analityce,
- Zapisy na kontach pozabilansowych w naszym systemie również muszą się bilansować. Aby to osiągnąć - należy utworzyć konto techniczne o numerze na przykład 999-999, które będzie służyło do bilansowania zapisów na pozostałych kontach pozabilansowych.